Gerçekçi Dönem Rus Edebiyatı’na Giriş - 101

Nabıyonuz? Ben pek iyi değilim, canım sıkkın. Canım sıkılınca da canım hiçbir şey istemez. O zaman da ya Rus Edebiyatı’ndan bi şeyler okurum ya da Suç ve Ceza’ya başlarım. Ama mevcut sıram bu. Rus Edebiyatı’ndan bazı bazı iç bayıcı, betimlemeden ölünen, abartının babası ama her zaman bebeklerim olacak türlü türlü yetenekli yazardan çıkmış türlü türlü şaheserler. Upsiii! Can sıkıntım geçmedi mi? O zaman bu durumu anca Suç ve Ceza paklar! Gerçi benim moralim düzgün olsun, bozuk olsun ben hep okurum onları. Yerim ben Rus Edebiyatı’nı. Bu arada, günün ya da haftanın şarkısını da Roger Waters Bey’in gelişine selam çakmak adına Pink Floyd’dan Wish You Were Here ilan etmek istiyorum. Okurken dinlersiniz. Başlıyoruz!

  

Sizlere bu hafta tek bir kitabı tanıtmayacağım da, her daim bebeğim olmuş ve sanırım bundan sonra da Gözde’m olacak (Tüm Gözde adlı arkadaşlarıma gelsin!) Rus Edebiyatı’na giriş ve onu sevmek için yapılacakları anlatacağım. Rus Edebiyatı hakkında konuşmak beni aşırı heyecanlandırıyor biliyor musunuz? Onun için şu an çok heyecanlıyım. Yani bu demektir ki, az önceki seviyesiz esprimi görmemiş gibi yapalım ve hep birlikte Gerçekçi Dönem Rus Edebiyatı’na Giriş 101 adlı yazımızın baba kısmına ufaktan bir giriş yapalım hı, ne dersiniz? 

Şimdi öncelikle ben konuda uzman falan değilim, kendi okuyup araştırdıklarımdan yola çıkarak konuşacağım. Sonra vay efendim ben sevmedim, çok ağır, çok yavaş ilerliyor bu falan demeyin.

Rus Edebiyatı, nedenini Gerçekçilik akımında aradığım ama tam olarak anlayamadığım şekilde, uzun ve oldukça net betimlemelere yer verir. Bu betimlemelerden kimi sıksa da, azıcık konsantre olunduğunda büyük keyif verir. Betimleme diyoruz ya. Rus Edebiyatı’nın tümü betimlemeden oluşmuyor tabii ki; fakat hayat damarlarından birisidir betimleme. Yoğun, uzun, olayları, kişileri, cisimleri okuyucunun gözünde en ince detayına kadar canlandıran, taze taze betimlemeler. Gerçekçilik akımının aşırı duygusal yaklaşıma sahip olan Romantizm akımına tepki olarak, 19. yy.’ın ikinci yarısında ortaya çıkmasından sonra, bu akımdan en fazla etkilenen büyük sanatçıları barındıran edebiyattır Rus Edebiyatı. Gerçekçilik akımının etkisiyle de romanda gerçek bir acı görürsünüz zaten çoğu zaman, ya da doyasıya yaşanan bir sevinç. O kadar gerçektir ki duygular, sizi içine alıverir, olayın içine girersiniz. Abartılı bir dille kaleme alınmıştır betimlemelerinin çoğu. Betimlemenin abartısı romantik bir abartma değildir aslında, daha çok gerçekçidir etkilendiği akım gibi. Bu uzun ve dıştan durağan gibi görünen betimlemeleri görünce de dersiniz ki “Bu kitap okunmaz olum, çok yavaş bu yae!”. Peşin hükümlü olmayın, 30 sayfadan sonra gerisi geliyor, emin olun. Aksiyon dolu romanlara nazaran sizi daha çok etkileyeceğini söylemeliyim, zira gerçeği, duyguları lök diye yüzünüze çarpar, adı üzerinde realisttir, her insanın içinde saklı olan bazı ikilemleri karakter tarafından monolog şeklinde aktarır ki bu monologlar çoğu zaman benim karakterle bütünleşmemi sağlamıştır ne yalan söyliyim.

Ör: Raskolnikov.

Rus Edebiyatı’ndan eserler okumuşsunuzdur muhakkak; fakat ben yine de neler okudum, neleri sevdim sizlere aktarmak istiyorum. Kesinlikle profesyonel bir sıralama değildir, zaten sıralama değildir, sadece küçük bir listedir. İstediğinizi okuyun, hepsi pek güzel maşallah!

Mihail Bulgakov - Köpek Kalbi (Tanıtmıştım remember?! Rus Edebiyatı’nı sevmek için birebir.)

Mihail Bulgakov - Usta ile Margarita

Tolstoy - Savaş ve Barış (Başyapıt!)

Dostoyevski - Budala (Aşırı tatlı bir roman. Budala prensi bağrınıza basmak isteyeceksiniz.)

Dostoyevski - Kumarbaz

Dostoyevski - Ev Sahibesi (Minicik bir kitaptır, sonu size bırakılmıştır, otobüste bitiriverirsiniz.)

Tolstoy - İnsan Ne ile Yaşar?

Tolstoy - Kroyçer Sonat (Cinsel düşünceler ile Tanrı algısı üzerine yorumlar ve karşılaştırmalar yapan bir kitap. Kitap, Tolstoy’un içinde bulunduğu psikolojiye, yaşadığı döneme ışık tutan bir kaynak gibi. )

Gogol - Arabeskler (Mizahi yönü mükemmel olan Gogol, eğlendirmek ve ince esprileriyle okuyucuyu şaşırtmakta ustadır. Arabeskler’in içinde Delinin Defteri, Palto, Fayton, Portre, Burun ve Neva Bulvarı öyküleri yer almaktadır. Burun ve Palto bebeğimdir. Bu adamın burunla alıp veremediği nedir Allah aşkına?! )

Gogol - Ölü Canlar (Başyapıt!)

İvan Gonçarov - Oblomov (Depresyona girdiğinizde okumanızı tavsiye ederim, insanı uyandıran, canlandıran bir kitap!)

Anton Çehov - Köpeğiyle Dolaşan Kadın (Öykü derlemesi. Köpeğiyle Dolaşan Kadın adlı öykü, en sevdiğim, en saydığım.)

İvan Turgenyev – Duman

Dostoyevski - Yeraltından Notlar

Dostoyevski - Suç ve Ceza (Dünyada hiçbir kitaba değişmeyeceğim kitap. En sevdiğim. Hiçbir karaktere değişmeyeceğim karakter. Raskolnikov.)

Az önce de dediğim gibi kendi okuma sıram bu şekilde değildi benim. Galiba ben Rus Edebiyatı’ndan zevk almaya Suç ve Ceza’yı ortaokulda okuyarak başladım. Ortaokul ne lan?! Zaten sonra 3 kere daha okudum. Çok güzeldi. Öyle yani Book May Kill’ciler. Aman ben Rus Edebiyatı’nı yaladım yuttum dememin imkanı yok, zaten diyemem, demem, ama seviyorum işte. Zaten unuttuğum birçok kitap ve birçok yazar var, bu durum beni üzmüyor değil fakat aklıma geldikçe veya okudukça yazılarımın sonuna yazacağım. Hepsini yazmaya kalksam sayfalar tutar. Abartmayalım değil mi ama! Sizlerle de paylaşmak istedim yine de bu güzide kitapları. Hepsini okursunuz, aradan bi iki atıştırmalık okursunuz, o sizin bileceğiniz iş. Okuyun ama ya. Okuyun. Okuyun da tartışalım?

Kitapla kalın. Okuyun da okuyun efendim.

Not1: Birçok yayınevi bu romanları basıyor fakat ben her zaman, Dünya Klasikleri’nde, Türkiye İş Bankası Yayınları’nı tercih ederim, söyleyeyim dedim.

Not2: Rus Edebiyatı’na Giriş-101 diye ders varmış ya lan?!

Not3: Ne kadar çok okuyun demişim.

Not4: İş Bankası Yayınları’ndan para almıyorum.

Mak.